Ben je iemand die van alles bedenkt, opstart maar niet afmaakt? Het nadeel hiervan is dat je hierdoor gaat uitstellen en het werk zich opstapelt. In dit artikel krijg je meerdere inzichten (en tips) in waarom je niets afmaakt.
Ik kan dingen niet afmaken
Een goed begin is het halve werk. Helaas blijft het bij sommigen bij alles half afmaken. Heb je het TV programma ‘Help mijn man is klusser!’ wel eens gezien? Mensen die last hebben van uitstelgedrag kunnen soms behoorlijk negatief over zichzelf denken. Dit levert allerlei belemmerende gedachten op:
- “Ik kan dingen niet afmaken”
- “Ik maak nooit iets af”
- “Ik kan niks”
- "Ik stel niets voor”
- “Ik doe het liefst niks”
Als je zo negatief denkt over jezelf, dan ga je jezelf saboteren (“zie je wel, ik kan het niet”) en dan ontstaat er zo’n self fulfilling prophecy en dat kan een reden zijn waarom je niets afmaakt. Uitstelgedrag lijkt simpel op te lossen. Je moet het gewoon doen, toch? Uit de praktijk blijkt echter dat het afmaken van een taak toch vaak lastiger is dan je denkt.
Je bent een bedenker, geen uitvoerder
Iedereen heeft zijn kwaliteiten. De een is heel goed in het bedenken van iets, de ander is beter in de uitvoering. Kijk maar naar de bouw. Een huis wordt ontworpen door een architect, het bouwen wordt door andere specialisten gedaan.
Kortom, soms gaat het er niet om wát je moet doen, maar wié het gaat doen. Waarom je niets afmaakt? Nou, misschien ben je niet de juiste persoon om het idee ook uit te voeren. Soms gaat het niet om hoe maar who?
TIP: Delegeer taken aan anderen
Je denkt te abstract
Datgene dat je hebt bedacht om te gaan doen bestaat waarschijnlijk uit meerdere acties. Kortom, je hebt te maken met een project. Een project kun je niet doen, acties kun je doen. Geen wonder waarom je niets afmaakt. Je kunt wel met een idee in je hoofd rondlopen, maar het gaat uiteindelijk om de uitvoering.
TIP: Zet het project op papier of in een digitale takenmanager en hak het in stukkenJe hebt teveel projecten
Het kan zijn dat je meerdere projecten hebt opgestart, maar dat er nog niets echt af is. Dat is frustrerend. Misschien vind je het leuker om projecten op te starten dan om ze af te maken. Maar ja, wat nu? Sta eens stil bij al deze projecten. Is het wel belangrijk dat je ze allemaal uitvoert? Zo ja, stel dan prioriteiten en zet je zinnen op 1 project. Beter 1 vogel in de hand dan 10 in de lucht.
TIP: Maak eerst een project af voordat je aan iets anders begintJe hebt last van een fixed mindset
Oke, je bent vol goede moed begonnen aan een project. En dan, zakt de moed je in de schoenen. Je bevriest, stagneert en begint te twijfelen. Is dit wel een goed idee? Wat als het mislukt? Wat als het niet goed genoeg is? Het is altijd goed om te reflecteren, maar laat het je niet teveel in de weg zitten. Je wilt je niet suf piekeren en daarnaast: geloof niet alles wat je denkt.
Probeer antwoord te geven op worst case scenario’s: wat gebeurt er als het mislukt? Wat als het niets oplevert? Wat als er niemand komt opdagen? Is dat het einde van de wereld? Waarschijnlijk niet. Vaak zijn wijzelf degene die het project in de weg zitten.
TIP: Geef antwoord op de vraag: wat is het ergste dat er kan gebeuren?Je hebt last van een motivatiedip
Wie A zegt moet ook B zeggen. Afmaken waar je aan begonnen bent lijkt zo simpel. Maar wat als je jezelf er niet toe kunt zetten? Het is heel normaal dat je tijdens een project last krijgt van een dip. Misschien komt dat er omdat je wat tegenslag hebt gehad en er daardoor een beetje in blijft hangen. Hou een journal bij en noteer ook wat er wél goed gaat.
TIP: sta vaker stil bij je vooruitgang en vier je successen
Je doet het teveel op eigen kracht
Ik snap het, je wilt het zelluf doen. Maar de meest succesvolle personen in de wereld doen niets alleen. Daarom, zoek steun in je netwerk. Heb je een lastig gesprek te voeren? Bespreek het met familie, vrienden of vakgenoten. Staat er iets op je to do lijst waarvan jij eigenlijk niet de probleemeigenaar bent? Bespreek het en leer ook nee zeggen.
Niemand is perfect en je toont juist je sterkte door je kwetsbaar op te stellen. Vraag collega’s om feedback. Misschien zit je er te diep in en heb je inmiddels last van blinde vlekken. Heb je geen geschikte personen in je omgeving die je begrijpen of verder kunnen helpen? Zoek dan een coach of psycholoog.
TIP: Durf te vragen om hulp of feedback
Je hikt tegen een rotklus aan
Soms zijn er van die rottaken waar je gewoon geen zin in hebt. Je moet iets uitzoeken, vergelijken, berekenen of uitschrijven. Dan kan het project stagneren en dat is jammer. Hoe kun je er nou voor zorgen dat je rotklus alsnog gaat doen? Bepaal hoeveel tijd je in totaal denkt nodig te hebben. Hak je project in blokken van maximaal 2 uur en plan deze blokken in je agenda. Je kunt hiervoor een timer gebruiken (Pomodoro techniek). Hou bij je dagindeling rekening met je bioritme. Ben je een ochtendmens? Blok dan tijd in je agenda van bijvoorbeeld 9.00-11.00 uur.
TIP: Maak een planning en stel deadlines
Je hebt geen planning
Dit hoor ik zo vaak: "Het staat op de planning", maar als ik doorvraag dan is er helemaal geen planning. Het is niet meer dan een idee, fantasie, wens of voornemen. Je kunt van alles ‘van plan’ zijn, maar dat is nog geen planning. Dan is het geen wonder waarom je niets afmaakt, want je bent nog niet eens begonnen. Een planning heeft een kop en staart, met andere woorden acties, (smart) doelen en deadlines.
Je bewaart alle ideeën in je hoofd
Heb je een vol hoofd? Dit is van de meest voorkomende reden waarom je niets afmaakt. Het is namelijk heel lastig om prioriteiten te stellen en om realistisch te plannen als je het plan in je hoofd bewaart.
TIP: Gebruik je hoofd niet als een to do lijst, en noteer je taken op een lijst.
Je hebt geen goed overzicht
Het kan dus al enorm helpen om het op papier te zetten en de taken te voorzien van acties. Maar misschien dekt dit nog niet geheel de lading. Kijk, de hersens denken niet in bullet points, maar in associaties. Soms werkt het veel beter om je ideeën letterlijk in kaart te brengen.
Dit kan vrij eenvoudig met behulp van een mindmap. Zet je idee in de kern van het bolletjesschema en geef je fantasie de vrije loop. Je krijgt een veel beter, completer beeld van je idee.
Je idee heeft meer tijd nodig
Is het nou altijd zo erg om iets uit te stellen? Welnee, soms leidt procrastinatie (de officiële term voor uitstelgedrag) juist tot betere resultaten. Soms moeten ideeën gewoon even rijpen. Het is OK om iets even te parkeren en om dat later op te pakken.
Je bent te streng voor jezelf
De laatste reden in de categorie: waarom je niets afmaakt. Kan het zijn dat je baalt van jezelf? Dat het te langzaam gaat of dat het nog niet perfect genoeg is? Wat maakt het dat je de lat zo hoog legt? Moet dan van anderen of moet dat van jezelf? We zijn vaak heel coulant naar anderen, maar streng naar onszelf. Stel je eens voor dat een goede vriend of vriendin van je in jouw situatie zou zitten. Welk advies zou je hem of haar dan geven?
Waarom je niets afmaakt
Je ziet het, er kunnen dus meerdere redenen zijn waarom je niets afmaakt. Soms is het een kwestie van geen overzicht hebben, een fixed mindset en soms heeft iets gewoon meer tijd nodig.
